กลับมาอีกครั้งหลังจากหยุดไป 2 ปี เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 กับ “โขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ” หรือ “โขนพระราชทาน” ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง

สำหรับโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ประจำปี พ.ศ. 2565 นี้จัดแสดงในตอน “สะกดทัพ” เพื่อเฉลิมฉลอง 2 โอกาส มหามงคลของปวงชนชาวไทย ได้แก่ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565 และเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 70 พรรษา 28 กรกฎาคม 2565

โดยจะจัดแสดงตั้งแต่วันที่ 30 ตุลาคม ถึง 5 ธันวาคม ศกนี้ ที่หอประชุมใหญ่ ศูนย์วัฒนธรรมแห่ง ประเทศไทย โดยเปิดให้จองบัตรที่ไทยทิคเก็ต เมเจอร์ได้แล้ว ตั้งแต่วันที่ 6 กันยายน เป็นต้นมา

การแสดงโขน “รามเกียรติ์” ตอน “สะกดทัพ” ครั้งนี้ เป็นการนำบทพระราชนิพนธ์รามเกียรติ์ฉบับในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) มาจัดทำบทการแสดง ซึ่งมีเนื้อหาคล้ายกับที่เคยจัดแสดงเมื่อปี 2554 ในชื่อตอน “ศึกมัยราพณ์” ซึ่งในครั้งนั้นได้แสดงตามบทละครพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (รัชกาลที่ 2)

การแสดงโขน ตอน “สะกดทัพ” เป็นเรื่องราวการต่อสู้ของ หนุมาน ยอดวานรทหารเอกของพระราม และ ไมยราพ พญายักษ์เจ้าเมืองบาดาล ผู้มีกล้องยาวิเศษพร้อมมนต์สะกด ได้รับบัญชาจากทศกัณฐ์ให้มาช่วยรบกับพระราม จึงลอบเข้าไปสะกดทัพพระราม แล้วจึงแบกพระรามพาแทรกแผ่นดินไปยังเมืองบาดาล เป็นเหตุให้หนุมานต้องตามไปช่วยพระราม ซึ่งในระหว่างทางไปเมืองบาดาล หนุมานจะต้องฝ่าฟันด่าน ต่างๆ เพื่อไปช่วยพระรามกลับมา

ทีมงานซอกแซกนั้นเป็นแฟนประจำของ “โขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ” มายาวนานตั้งแต่ปี 2553 ในการแสดงชุด “นางลอย” ซึ่งหลังจากนั้นก็ไม่พลาดติดตามชมมาในทุกๆ ครั้งที่มีการแสดง รวมถึงในครั้งนี้

ซึ่งต้องบอกว่ายังคงอลังการงานสร้างเหมือนทุกๆ ครั้ง อีกทั้งยังน้อมรับพระราชปณิทานพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 ในการสืบสาน รักษาและต่อยอด ทำให้การแสดงโขนในครั้งนี้มีความพิเศษมากขึ้นกว่าครั้งอื่นๆ ที่ผ่านมา

ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการร้องการรำที่มีข่าวมาว่าเป็นกระบวนท่ารำที่ไม่ค่อยปรากฎที่ไหน เพลงหน้าพาทย์ที่ใช้บรรเลงประกอบตัวโขนไมยราพ ก็เป็นหน้าพาทย์ดำเนินพราหมณ์ที่เก่าแก่ มีประวัติความเป็นมายาวนาน ตั้งแต่ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งแทบจะสูญไปแล้ว

เครื่องแต่งกายก็แต่งตามบทพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ 1 ซึ่งไมยราพบวชเป็นฤๅษี จึงแต่งกายด้วยเครื่องทรงสีแดงสดงดงามเพื่อเข้าโรงพิธี นอกจากนี้ยังสร้างเครื่องแต่งกายของไมยราพและตัวโขนอื่นๆ เพิ่มเติมขึ้นมาใหม่ อีกกว่า 100 ชุด

ส่วนฉากไฮไลท์ปีนี้ก็ต้องยกให้ฉากหนุมานแผลงฤทธิ์ แปลงร่างใหญ่ยักษ์ 4 พักตร์ 8 กร สูงเทียมฟ้า เพื่อปราบไมยราพ

และในการแสดงโขน “สะกดทัพ” ครั้งนี้ก็เป็นครั้งแรกที่ใช้นักแสดงโขนรุ่นเยาว์ ที่เป็นเด็กประถมอายุตั้งแต่ 9 ปี ที่ได้รับการฝึกฝนอย่างเข้มข้นจำนวน 7 คนมารับบทเป็น “มัจฉานุ” ลูกชายของหนุมานกับนางสุวรรณมัจฉา โดยในฉากรบมัจฉานุยังมีกระบวนท่ารำที่เป็นเอกลักษณ์ เช่น ท่าขึ้นลอยมัจฉานุ ซึ่งเป็นกระบวนท่ารบที่ต้องแสดงพลังของนักแสดงโขนเป็นอย่างมาก และยังเรียกเสียงฮือฮาจากผู้ชมอีกด้วย

สำหรับความประทับใจของทีมงานซอกแซกในโขน “สะกดทัพ” นั้นเริ่มตั้งแต่เปิดม่านการแสดงด้วยการรำถวายพระพร ขบวนทัพของไมยราพ หนุมานอมพลับพลาก่อนที่จะถูกมนต์สะกดให้หลับไป ท้องพระโรงกรุงลงกา ตอนที่สู้กับยุงตัวเท่าแม่ไก่ที่เหมือนดูหนังกำลังภายใน มีเหาะเหินเดินอากาศ ซีนอารมณ์เมื่อหนุมานพบกับมัจฉานุ รวมไปถึงตลกหน้าม่านที่นำเอาเรื่องโควิดมาเป็นมุก แบบทันสมัย และสุดท้ายคือความอลังการตอนหนุมานตัวโตมี 4 พักตร์ 8 กร สูงเทียมฟ้า

ด้วยความยิ่งใหญ่ของศิลปะไทย เรื่องราวที่อันมีคุณค่า ความงดงามของการร่ายรำ ความประณีตของเครื่องแต่งกาย ความอลังการของฉาก และบทที่ปรับให้เข้ากับยุคสมัย ทำให้เป็นที่ประทับใจแก่ผู้ชมทุกเพศทุกวัย และไม่ควรพลาดโดยด้วยประการทั้งปวง ซึ่งทางทีมงานซอกแซกได้ข่าวมาว่าบัตรเหลือน้อยเต็มที ยังไงก็รีบๆ จองกันนะครับ

การแสดงโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ 2565 ตอน “สะกดทัพ” เปิดการแสดงรอบแรกตั่งแต่วันที่ 30 ตุลาคม ถึง 5 ธันวาคม 2565 ณ หอประชุมใหญ่ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย

สามารถซื้อบัตรเข้าชมได้ที่ไทยทิคเก็ต เมเจอร์ ทุกสาขา หรือ www.thaiticketmajor.com บัตรราคา 1,820 / 1,520 / 1,020 / 820 / 620 บาท รอบนักเรียน นักศึกษา บัตรราคา 200 บาท (หยุดพักการแสดงทุกวันจันทร์และอังคาร)

ติดตามข่าวสารความเคลื่อนไหวได้ทางเฟซบุ๊ก Khon Performance โขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ