ผมนั่งเขียนต้นฉบับวันนี้ ที่โรงแรมเวียงอินทร์ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงรายครับ…โรงแรมที่ผมเขียนกราบเรียนท่านผู้อ่านเอาไว้ในฉบับเมื่อวานนี้ว่า จะเป็นสถานที่จัดสัมมนาคณะผู้บริหารโรงเรียนไทยรัฐวิทยา 111 แห่งจากทั่วประเทศ ในระหว่างวันที่ 22–24 กันยายน ซึ่งกว่าต้นฉบับจะลงตีพิมพ์ การสัมมนาก็คงจะผ่านไปเรียบร้อย

รวมทั้งนายกรัฐมนตรี พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ท่านก็คงจะมาเป็นประธานเปิด พร้อมกับบรรยายพิเศษเรียบร้อยแล้วเช่นกัน

แต่ระหว่างเขียนต้นฉบับวันนี้ เป็นการประชุมล่วงหน้าวันแรกๆ ท่านนายกฯ ยังไม่ได้มาถึงเชียงราย ผมก็ขอเล่าบรรยากาศการประชุม ตลอดจนแนวคิดของที่ประชุมไปพลางๆ ก็แล้วกัน

พี่ มานิจ สุขสมจิตร กรรมการบริหารมูลนิธิไทยรัฐ เล่าให้ผมฟัง ว่า อุดมการณ์หลักของโรงเรียนไทยรัฐวิทยายังคงเน้นการเรียนการสอนที่จะให้เด็กๆ ของเราเป็น คนเก่ง เป็น คนดี มี สุขภาพแข็งแรง เพื่อเป็นกำลังของชาติ บ้านเมือง เมื่อเด็กๆ เติบโตขึ้นในวันข้างหน้า

อันเป็น “อุดมการณ์” หรือความตั้งใจที่อดีต ผอ.กำพล วัชรพล ผู้ให้กำเนิด มูลนิธิไทยรัฐ มอบให้พวกเราไว้ตั้งแต่เข้าไปสนับสนุนโรงเรียนของกระทรวงศึกษาธิการ โรงเรียน ไทยรัฐวิทยา 1 (บ้านหัวช้าง) จังหวัดลพบุรี เมื่อปี 2512 เป็นโรงเรียนแรก

คำว่า “เก่ง” ของเราในที่นี้หมายถึงว่า เด็กๆ จะต้องเก่งขึ้นกว่าเดิม มีความรู้ ความสามารถที่สูงขึ้นกว่าระดับเดิมๆ โดยเฉลี่ยที่รุ่นพี่ๆ ของเด็กๆ เหล่านี้เคยได้รับ

อย่าลืมว่าโรงเรียนที่ไทยรัฐไปสนับสนุนส่วนใหญ่จะอยู่ในชนบทห่างไกล และในช่วงแรกๆ ท่าน ผอ.ให้เป็นนโยบายเลยว่า เราต้องไปเลือก โรงเรียนที่ไกลสุด ชุมชนยากจนที่สุด ซึ่งมักเป็นผลให้นักเรียนเรียนอ่อนที่สุดไปด้วย ของอำเภอ หรือจังหวัดนั้นๆ

เพื่อที่เราจะไปช่วยให้เด็กๆ เหล่านั้น “เก่ง” ขึ้น ช่วยตัวเองได้มากขึ้น และมีโอกาสที่จะได้เรียนต่อไปในระดับสูงๆ มากขึ้น เมื่อเทียบ กับเด็กๆ รุ่นพี่ๆ ของเขา

ในประเด็นที่ 2 หรือการเป็น คนดี นั้น ท่าน ผอ.กำพลก็ยํ้านักยํ้าหนาและเคยบอกกับพวกเราว่า ท่านจะรู้สึกภูมิใจที่สุดถ้าหากจะมีใครที่ไหนมากล่าวชื่นชมว่าเด็กๆ โรงเรียนไทยรัฐวิทยาเป็นคนดี และเมื่อเติบโตขึ้นแล้วก็เป็นพลเมืองดีของประเทศชาติ

สำหรับอุดมการณ์ที่ 3 คือ เรื่องของความแข็งแรงนั้นก็คือ ปัญหา สุขภาพของเด็กๆ ในชนบทนั่นเอง ในอดีต 30-40 ปีที่ผ่านมา ปัญหาการรับประทานไม่ครบหมู่ หรือบางครั้งก็ไม่ครบมื้อ เพราะความยากจนเป็นเหตุ ทำให้เด็กไทยในชนบทเป็นโรคขาดสารอาหารกันมาก

ทำให้เจ็บป่วยกระเสาะกระแสะ ร่างกายแคระแกร็น สมองไม่เจริญ เติบโตเต็มที่ จนกระทรวงสาธารณสุขต้องเร่งแก้ปัญหากันอย่างใหญ่หลวง

โรงเรียนไทยรัฐวิทยารุ่นแรกๆ ก็เน้นโครงการด้านสุขภาพ โดยเฉพาะการจัด โครงการอาหารกลางวัน ให้เด็กๆ ของเราได้มีโอกาสรับประทานอาหาร “ครบหมู่” และ “ครบมื้อ” มาโดยตลอด

ทุกวันนี้…เราก็ยังเน้นใน 3 ประเด็นนี้ แม้ในรายละเอียดจะเปลี่ยนไป วิธีการเรียนการสอนอาจเปลี่ยนไปตามการพัฒนาของโลก แต่วัตถุประสงค์หลักยังเหมือนเดิม นั่นก็คือเด็กๆ ของเราจะต้อง “เก่ง แข็งแรงและเป็นคนดี”

ผมนั่งฟังคุณครูไทยรัฐวิทยาเขาประชุมกันไปก็นึกถึง “อุดมการณ์หลัก” ที่ท่าน ผอ.กำพล วัชรพล อยากเห็นเกิดขึ้นในเครือข่ายโรงเรียน ไทยรัฐวิทยา และบรรดาผู้บริหารทั้งหลายก็พยายามจะให้เป็นไปตามนั้น… ควบคู่ไปด้วย

ผมเชื่อว่าในระดับชาติของเราก็เช่นกัน จะต้องยึดอุดมการณ์นี้เอาไว้อย่างเหนียวแน่น

ทุกวันนี้เด็กไทย เยาวชนไทยเรามีบทบาททางการเมืองมากขึ้น ออกมาแสดงความคิดความเห็นทางการเมืองอย่างฉาดฉาน แสดงให้เห็น ถึงความเก่งอีกประการหนึ่งของเด็กรุ่นใหม่

แต่ความเก่งและคนเก่งที่ชาติต้องการจะต้องมีมากกว่านี้ โดยเฉพาะการเก่งใน “วิชาชีพ” อันหลากหลายเพื่อไปแข่งขันกับประเทศอื่นๆ ในโลก

ที่สำคัญจะต้อง “ดีและแข็งแรง” ควบคู่ไปด้วย โดยเฉพาะเรื่อง การเป็น “เด็กดี” หรือ “คนดี” นั้น ยังสำคัญที่สุดครับ.

“ซูม”