ตรุษจีน “นครสวรรค์” 104 ปีแห่งความศรัทธา

เมื่อวานนี้ในคอลัมน์ “เหะหะพาที” วันเสาร์ว่าด้วย “เสาร์สารพัน” ชวนเที่ยวงานต่างๆ ได้ตีล่อโก๊ว ชวนเที่ยวงานตรุษจีนไปแล้วหลายๆ แห่ง รวมทั้งทิ้งท้ายว่าจะเขียนถึง “ตรุษจีนปากน้ำโพ” ให้เป็นกรณีพิเศษด้วยความรักและความลำเอียงในฐานะที่เป็นลูกหลานชาวปากน้ำโพ เกิดและโตมากับงานตรุษจีนนครสวรรค์

อีกทั้งยังเป็นสัญญาหัวใจของชาวปากน้ำโพทุกคน ไม่ว่าจะไปอยู่ที่ไหน หากกลับบ้านได้ในช่วงตรุษจีนก็จะกลับ หรือหากกลับไม่ได้ก็จะส่งใจส่งความระลึกถึงไปแทน

หัวหน้าทีมซอกแซกช่วงหลังๆ ไม่ค่อยได้กลับไปเที่ยวงาน แต่ก็ถือเป็นพันธะที่จะเขียนถึงทุกๆ ปี ไม่ว่าจะได้รับการติดต่อหรือส่งข้อมูลมาให้จากคณะกรรมการจัดงานหรือไม่ก็ตาม

สำหรับปีนี้ได้รับจดหมายประทับตราคณะกรรมการจัดงานเจ้าพ่อ-เจ้าแม่ปากน้ำโพ ประจำปี 2562-2563 ลงนามโดยท่านประธาน อิทธิ สุเมธโชติเมธา แจ้งรายละเอียดมาอย่างครบถ้วน

สรุปจากเนื้อข่าวและเอกสารประกอบได้ความว่า งานประเพณีแห่เจ้าพ่อเจ้าแม่ของชาวปากน้ำโพ เนื่องในเทศกาลตรุษจีน ได้ดำเนินการติดต่อกันมาถึงปีนี้เป็นปีที่ 104 แล้ว

หลังจากที่เกิดโรคระบาดครั้งใหญ่ในอดีตและขาดแคลนหมอขาดแคลนหยูกยา ชาวปากน้ำโพ ซึ่งไร้ที่พึ่ง จึงพร้อมใจกันบนบานต่อองค์เจ้าพ่อเจ้าแม่ในศาลต่างๆ ขอให้ช่วยคุ้มครองชีวิตให้อยู่รอดปลอดภัยจากโรคระบาดครั้งนั้น

และก็เหมือนมีปาฏิหาริย์บันดาลให้โรคระบาดหยุดลงอย่างรวดเร็ว ชาวปากน้ำโพที่รอดพ้นจากภยันตราย ต่างสำนึกในความศักดิ์สิทธิ์ของเจ้าพ่อเจ้าแม่ ดังนั้น เมื่อถึงเทศกาลตรุษจีนของปีดังกล่าว จึงได้อัญเชิญเจ้าพ่อเจ้าแม่จากทุกศาลออกมาแห่แหน และจัดงานเฉลิมฉลองพร้อมๆ กัน

ถือเอาวันขึ้นปีใหม่จีนวันที่ 4 ที่เรียกกันว่า “ชิวสี่” เป็นวันแห่ โดยจะมีการตกแต่งริ้วขบวนอย่างสวยงาม อัญเชิญเจ้าพ่อเจ้าแม่ไปในตลาดปากน้ำโพ กลายเป็นประเพณีอันยิ่งใหญ่ของชาวนครสวรรค์ มานับตั้งแต่บัดนั้นจนบัดนี้

สำหรับปีนี้ตรุษจีนประจำปี 2563 คณะกรรมการจัดงานพร้อมใจกันเรียกชื่องานว่า “104 ปีอัตลักษณ์ประเพณีวิถีแห่งศรัทธา” เริ่มจากวันที่ 18 มกราคมไปจนถึง 29 มกราคม รวมทิ้งสิ้น 12 วัน 12 คืน

จุดเด่นหรือไฮไลต์ก็คือ การจำลองหมู่บ้านจีนโบราณขนาดเท่าของจริงมาไว้บน ถนนศรีไกรลาศ ซึ่งถือเป็นถนนวัฒนธรรมของจังหวัดนครสวรรค์ โดยนักท่องเที่ยวและแขกบ้านแขกเมืองที่ไปเยือนเทศกาลตรุษจีนจะได้พบกับบรรยากาศของบ้านจีนโบราณ พร้อมกับ “จุดเช็กอิน” และ “เซลฟี่” ที่สวยงามต่างๆ อาทิ ประตูเมือง บ้านจีน รวมทั้งตัวแทนของนักแสดงเอ็งกอพะบู๊ สิงโต มังกรทอง ตลอดจนการแสดงดนตรีจีน และวัฒนธรรมไทยจีน บนเวทีต้นแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากเมืองจีนจำลองเท่าไรนัก

คณะกรรมการจัดงานย้ำมาด้วยว่า ณ บริเวณหาดทราย ริมฝั่งเจ้าพระยา ที่อยู่ถัดไป จะมีการเนรมิตให้เป็นลานบุญแก้ชงที่สุดยิ่งใหญ่ตระการตา ขนาด 1,600 ตารางเมตร เพื่อให้ชาวนครสวรรค์และผู้ไปเยือนได้ทำบุญแก้ชงเพื่อความเป็นสิริมงคล ณ ลานบุญดังกล่าว

ใกล้ๆ ลานบุญนั้นเองจะเป็นเวทีแสดงสำหรับการแสดงของศิลปินต่างๆ สลับกันไปตลอด 12 คืน มีทั้งที่เป็นของลูกหลานชาวนครสวรรค์เอง เช่น จากโรงเรียนวัดไทรเหนือ จากมหาวิทยาลัยเจ้าพระยา จากวงลูกทุ่งเก้าเลี้ยวไปจนถึงวงระดับชาติ เช่น นูโว, ไผ่ พงศธร, ซูกัส, ไข่มุก รุ่งรัตน์ และคาราบาว ฯลฯ เป็นต้น

เนื่องจากบริเวณจัดงานจะอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา และอยู่ในส่วนของการรวมตัวเป็นเจ้าพระยาแล้ว…ใครก็ตามที่เดินเข้าสู่บริเวณนี้จะมองเห็นบริเวณ “สามเหลี่ยม” ที่เป็นต้นกำเนิดของ แม่น้ำ ซึ่งปัจจุบันได้มีการพัฒนาสามเหลี่ยมดังกล่าวให้เป็นแลนด์มาร์กใหม่ของนครสวรรค์ ตั้งชื่อว่าบริเวณ “พาสาน” ซึ่งสามารถมองเห็นได้จากบริเวณงาน

หรือหากจะขับรถไปข้ามสะพานที่อยู่เหนือตลาดปากน้ำโพบริเวณวัดไทร ไปยังบริเวณพาสาน แล้วมองกลับมาก็จะเห็นตัวเมืองนครสวรรค์ยามราตรีที่ประดับไฟระหว่างมีงานเทศกาลตรุษจีนสวยสดงดงามไปอีกรูปแบบหนึ่ง

ในส่วนของพิธีแห่เจ้าพ่อเจ้าแม่อันยิ่งใหญ่ และเป็นสัญลักษณ์ของงานตรุษจีนปากน้ำโพนั้นคณะกรรมการได้กำหนดไว้ 2 วัน ได้แก่ พิธีแห่กลางคืนที่จะอลังการไปด้วยแสงสีเสียง จะเริ่มในคืน “ชิวซา” หรือปีใหม่จีนวันที่ 3 ซึ่งตรงกับคืนวันจันทร์ที่ 27 มกราคม

พบกับขบวนมังกรทอง เอ็งกอพะบู๊ เด็กรำถ้วย องค์เจ้าแม่กวนอิมสมมติ และขบวนนางฟ้านางสวรรค์ ตลอดจนการแสดงพื้นบ้านนครสวรรค์ในขบวนแห่อันยิ่งใหญ่นี้

จากนั้นวันรุ่งขึ้น ซึ่งจะเป็นวันที่ 4 ของปีใหม่จีน หรือ “ชิวสี่” ตรงกับวันอังคารที่ 28 มกราคม ก็จะมีพิธีแห่กลางวันด้วยขบวนที่ยิ่งใหญ่กว่า เพราะนี่คือพิธีแห่เจ้าพ่อเจ้าแม่ที่แท้จริงที่ได้ปฏิบัติกันมาแล้ว 103 ปี ย่างเข้าปีที่ 104 ในปีนี้นั่นเอง

ทั้ง 2 วัน คือกลางคืนวันจันทร์ที่ 27 มกราคม และกลางวันของวันอังคารที่ 28 มกราคม จึงนับเป็นจุดพีกสุดของงานตรุษจีนนครสวรรค์ที่คาดว่าจะมีประชาชนแวะเวียนไปชมขบวนแห่และรับพรศักดิ์สิทธิ์จากเจ้าพ่อเจ้าแม่ต่างๆหลายแสนคน ในช่วง 2 วันนี้

รวมทั้งนักท่องเที่ยวจากจีนแผ่นดินใหญ่ ฮ่องกง สิงคโปร์ มาเลเซีย ฯลฯ ที่จะมาร่วมนับหมื่นคนในแต่ละปีเสมอๆ

ท่านผู้อ่านที่ประสงค์จะไปร่วมชมขบวนแห่ที่เป็นอัตลักษณ์แห่งประเพณีและเป็นวิถีแห่งศรัทธาของชาวนครสวรรค์ ที่ยืนหยัดมาถึง 104 ปี โปรดลงสมุดนัดเตรียมตัวเดินทางได้แล้วตั้งแต่บัดนี้ และกรุณาวางแผนเผื่อไว้ด้วย ไม่ว่าจะไปกลางคืนหรือกลางวัน เพราะคนแน่นมากกกกก! ขอบอกไว้ล่วงหน้าเลยนะครับ

แต่ความสนุกของงานก็อยู่ที่คนแน่น คนแยะนี่แหละครับ ต้องไปเบียดเสียดกันบ้าง ไปแย่งอาหารการกินกันบ้างถึงจะสนุก…เพราะฉะนั้นอยากสนุกและได้บุญได้ความเป็นสิริมงคลด้วย ต้องไปงานนี้…งานเดียวได้ทั้ง 2 อย่างพร้อมๆ กัน.

“ซูม”