เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมานี้เอง สื่อสังคมออนไลน์มีการแพร่ภาพงานฉลองวันเกิดของคุณยายท่านหนึ่ง พร้อมกับคำบรรยายสั้นๆ แบบพาดหัวหนังสือพิมพ์ว่า “ฉลองวันเกิด 104 ปี คุณยายมารศรี”…

ผมเห็นเค้าหน้าคุณยายที่นอนกึ่งเอนหลังชูตะกร้าเค้กวันเกิดเล็กๆ พร้อมกับร้องเพลง Happy Birthday ด้วยนํ้าเสียงสดใสแล้วก็รู้สึกคุ้นๆ ว่าเคยเห็นคุณยายท่านนี้ที่ไหนมาก่อนหนอ?

รีบอ่านรายละเอียดทันที…และเมื่ออ่านจบปุ๊บก็ยิ้มด้วยความดีใจ เพราะคุณยายก็คือ มารศรี อิศรางกูร ณ อยุธยา อดีตนักพากย์ภาพยนตร์และนักแสดงภาพยนตร์+ละครโทรทัศน์รุ่นเก่านั่นเอง

คงจำกันได้ว่าในยุคโน้นภาพยนตร์ไทยส่วนใหญ่ในบ้านเรายังถ่ายทำและสร้างในระบบ 16 มม. ไม่สามารถบันทึกเสียงลงฟิล์มได้ ต้องใช้วิธีพากย์สดๆ ควบคู่ไปด้วยขณะออกฉายตามโรงต่างๆ

ดังนั้นเวลาลงโฆษณาล้อมกรอบในหนังสือพิมพ์นอกจากจะระบุถึงชื่อภาพยนตร์, ดาราแสดงนำ, โรงภาพยนตร์ และกำหนดวันฉาย ฯลฯ แล้ว…จะต้องระบุถึงชื่อ “ผู้พากย์” ภาพยนตร์เรื่องนั้นๆ เอาไว้ด้วย

หลายๆ ท่านคงจำได้ นามแฝงของนักพากย์ที่โด่งดังมากติดปากติดหูคนไทยที่ได้รับมอบหมายให้พากย์ภาพยนตร์ไทยเรื่องใหญ่ๆ ยุคโน้นจะมีชื่อของ “รุจิรา–มารศรี” อยู่ด้วยเสมอๆ

สำหรับ “รุจิรา” นั้นเป็นนามแฝงของ ม.ล.รุจิรา อิศรางกูร ณ อยุธยา ซึ่งมีฉายาว่า “มนุษย์ 6 เสียง” สามารถดัดเสียงพากย์ให้แตกต่างกันไปถึง 6 เสียงเป็นอย่างน้อย

ส่วน “มารศรี” ก็คือนามย่อของนางสาว มารศรี หินลาด คุณยายที่ฉลองวันเกิด 104 ปี ไปหมาดๆ นั่นแหละครับ

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรีบันทึกไว้ว่า นางสาว มารศรี หินลาด เกิดที่มณฑลปราจีนบุรี ประเทศสยาม เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ.2464 เดินทางสู่พระนคร และเข้าร่วมการแสดงกับคณะจำอวดของ อบ บุญติด, สุคนธ์ คิ้วเหลี่ยม และ ดอกดิน กัญญามาลย์ แสดงตามเวทีละครต่างๆ ซึ่งเฟื่องฟูมากหลังสงครามโลก ครั้งที่ 2 เป็นต้นมา

ไม่เพียงร่วมแสดงจำอวดเท่านั้น นางสาว มารศรี ยังเคยรับบทบาทนางเอกในละครเวทียุคโน้นอีกหลายเรื่อง รวมทั้งเรื่อง “วนิดา” ของ วรรณสิริ เมื่อ พ.ศ.2485 หรือเมื่อประมาณ 80 กว่าปีที่แล้ว

ต่อมานางสาวมารศรีสมรสกับ ม.ล.รุจิรา อิศรางกูร ณ อยุธยา นักพากย์ภาพยนตร์ชื่อดัง จึงผันตัวเองมาเป็นนักพากย์ภาพยนตร์คู่กับสามี ใช้นามย่อในการพากย์ว่า “รุจิรา–มารศรี” ดังกล่าว

หลังจาก ม.ล.รุจิราถึงแก่กรรมแล้ว คุณยายมารศรีก็วางไมค์จากการพากย์หนัง แต่ก็ยังอยู่ในวงการบันเทิงจนถึง พ.ศ.2555 จึงค่อยๆ อำลาไปจากจอแก้วและจอเงินอย่างถาวร

เกียรติประวัติชีวิตที่สำคัญยิ่งของคุณยายมารศรี ก็คือได้รับการยกย่องจากกระทรวงวัฒนธรรมให้เป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง เมื่อ พ.ศ.2542 FC ของคุณยายคงจะจำได้

ผมในฐานะ FC คนหนึ่งของคุณยายมารศรีขอร่วมกับ FC ทั่วประเทศ อัญเชิญสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายในสากลโลกจงดลบันดาลให้คุณยายมารศรีมีสุขภาพอนามัยที่แข็งแรงอายุยืนยาวต่อไปอีกนานแสนนาน

จาก 104 ปีสู่ 105 ปี 106 ปี และ ฯลฯ ฯลฯ ปี นะครับคุณยาย

กราบอาราธนาพระขอพรให้คุณยายเสร็จ ก็พอดีนึกขึ้นได้ว่า ขณะนี้ในโรงภาพยนตร์ออนไลน์ NETFLIX กำลังฉายภาพยนตร์ไทยเรื่อง “มนต์รักนักพากย์” อยู่พอดี

กำกับการแสดงโดย นนทรีย์ นิมิบุตร และแสดงนำโดย ศุกลวัฒน์ คณารศ, หนึ่งธิดา โสภณ, สามารถ พยัคฆ์อรุณ และ ฯลฯ

ว่าด้วยเรื่องราวของนักพากย์ภาพยนตร์ “รถขายยา” ในอดีตมาจนถึงการพากย์ภาพยนตร์ตามโรงภาพยนตร์ต่างๆ คล้ายๆ กับชีวิตของ “คุณยายมารศรี” นี่แหละครับ

ทราบว่าเสียงตอบรับดีมาก แฟนๆ ที่ดูชมแล้วบ่นเสียดาย อยากให้ออกมาฉายตามโรงต่างๆ เพื่อให้พี่น้องชาวไทยได้ดูชมกันอย่างทั่วถึง

ขอบคุณผู้กำกับนนทรีย์นะครับที่ให้เกียรติ และ “รำลึกถึง” เรื่องราวของ “นักพากย์หนัง” ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการมอบความสุขความบันเทิง และความรู้แก่สังคมไทยเราเป็นเวลายาวนานกว่า 60-70 ปี ในอดีตที่ผ่านมา.

“ซูม”