วันนี้ (พุธที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2568) ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 เป็น “วันพระใหญ่” หรือ “วันมาฆบูชา” ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับพุทธศาสนิกชนชาวไทยอีกวันหนึ่ง

ย้อนเวลากลับไปสู่อดีตประมาณ 45 ปี ก่อนพุทธศักราช…วันนี้วันเพ็ญเดือน 3 พระจันทร์เสวยมาฆฤกษ์ เป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จสู่ วัดเวฬุวันมหาวิหาร เมืองราชคฤห์ หลังตรัสรู้แล้ว 9 เดือน

เพื่อทรงแสดง พระโอวาทปาติโมกข์ แก่พระภิกษุ 1,250 รูป ที่มาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย และพระภิกษุทั้งปวงนี้ล้วนเป็น เอหิภิกขุอุปสัมปทา หรือพระพุทธเจ้าทรงบวชให้โดยตรง รวมทั้งยังเป็น พระอรหันต์ ครบถ้วนทั้ง 1,250 รูปอีกด้วย

ดังนั้นจึงเรียกวันนี้อีกอย่างหนึ่งว่าวัน “จาตุรงคสันนิบาต” คือวันที่มีการประชุมของพระภิกษุที่ประกอบด้วยองค์ประกอบสำคัญ 4 ประการที่กล่าวถึงข้างต้น

ถามว่า พระโอวาทปาติโมกข์ ที่ทรงแสดงแก่พระภิกษุทั้ง 1,250 รูป คืออะไร? คำตอบก็คือการแสดงธรรมว่าด้วยเรื่องสำคัญๆ 3 เรื่อง ได้แก่ 1.หัวใจของพระพุทธศาสนา ว่าด้วย การไม่ทำชั่ว ทั้งปวง, การทำดีให้ถึงพร้อม และ การทำใจให้บริสุทธิ์

2.อุดมการณ์แห่งพุทธศาสนา อันได้แก่ ขันติ, นิพพาน, อหิงสาและสันติ และ 3.แนวทางปฏิบัติตนของพระภิกษุผู้เผยแผ่ พระศาสนาอันได้แก่ การไม่กล่าวร้าย, ไม่ทำร้าย, การสำรวมในพระปาติโมกข์, ความเป็นผู้รู้จักประมาณตนในการบริโภค การนั่งนอนในที่อันสงัด และความเพียรในอธิจิต รวม 6 ประการ

เทียบกับยุคสมัยปัจจุบันก็ถือการประชุมสัมมนาครั้งใหญ่ของพระภิกษุสงฆ์ 1,250 รูป เพื่อมารับฟังถึงหลักและแก่นแท้แห่งพระพุทธศาสนาและการปฏิบัติตนของผู้เผยแผ่พระศาสนาให้เป็นที่เลื่อมใสของประชาชน ให้เข้าใจตรงกันปฏิบัติในแนวเดียวกัน เพื่อให้การเผยแผ่บรรลุผลสูงสุดนั่นเอง

ด้วยความสำคัญเช่นนี้ ในหลวงรัชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงมีพระราชดำริให้มีการทำบุญเพื่อรำลึกถึง ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และ พระอารามหลวงต่างๆ และต่อมาก็แพร่หลายไปทั่วประเทศไทย ถือเป็นประเพณีปฏิบัติของพุทธศาสนิกชนในประเทศไทยมาจนถึงทุกวันนี้

สำหรับปี 2568 นี้ เป็นที่ทราบดีแล้วว่า จะมีการทำบุญตักบาตรตามวัดต่างๆ ทั่วประเทศ และจะมี พิธีเวียนเทียน ในช่วงเวลาเย็นๆ คํ่าๆ ตามวัดทั่วประเทศเช่นกัน

สำหรับในกรุงเทพมหานครจะมีการทำบุญตักบาตรและเวียนเทียนเป็นกรณีพิเศษ ณ ท้องสนามหลวง ณ บริเวณที่ประดิษฐาน พระบรมสารีริกธาตุ (พระเขี้ยวแก้ว) ตั้งแต่เวลา 07.00 น.เป็นต้นไป จนถึง 20.00 น. …เชื่อว่าจะมีพี่น้องประชาชนไปร่วมอย่างแน่นขนัดแน่นอน

นอกจากนี้ ในช่วงหลายๆปีที่ผ่านมายังมีการจัด เวียนเทียน ในรูปแบบพิเศษขึ้นประการหนึ่งคือการ เวียนเทียนต้นไม้ หรือจริงๆ แล้วคือ “กล้าไม้” ที่จะเติบโตขึ้นเป็นไม้ใหญ่ในอนาคตนั่นเอง

ทั้งนี้ ก็ด้วยวัตถุประสงค์ที่ว่า เนื่องจากปัจจุบันเกิดภาวะแห้งแล้งขึ้นทั่วโลก เพราะมีการตัดไม้ทำลายป่าเป็นจำนวนมาก การปลูกป่าหรือปลูกต้นไม้ขึ้นทดแทน จึงเป็นหนทางหนึ่งที่จะช่วยกันคืนความอุดมสมบูรณ์ให้แก่โลกของเราอีกครั้ง

ผมดูรายชื่อแล้วพบว่าวัดต่างๆ ในกรุงเทพมหานครเข้าร่วมในโครงการเวียนเทียนด้วยต้นไม้หลายๆวัดเลยครับ รวมทั้งวัดใหญ่ๆ ที่เรารู้จักอย่างดียิ่ง เช่น วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม, วัดมหาธาตุ ยุวราชรังสฤษฎิ์, วัดสุทัศนเทพวราราม, วัดสามพระยา, วัดสระเกศ, วัดเบญจมบพิตร ฯลฯ เป็นต้น

ต่างจังหวัดก็เข้าร่วมโครงการหลายๆ จังหวัด สามารถตรวจสอบได้ที่ลิงก์ https://bit.ly/maka-68 อยู่ใกล้วัดใดอย่าลืมไปร่วม เวียนเทียนต้นไม้ หรือดอกไม้ธูปเทียนอย่างพร้อมเพรียงกัน

สุขสันต์วันมาฆบูชา 2568 นะครับ…ขอให้ท่านผู้อ่านทุกท่านเจริญด้วย “ศีล” ด้วย “ธรรม” และพรั่งพร้อมด้วยจตุรพิธพรชัย “อายุ วรรณะ สุขะ พละ” โดยทั่วหน้ากันครับ.

“ซูม”