มีงานใหญ่ระดับชาติแต่ไปจัดที่ต่างจังหวัดอยู่งานหนึ่ง ที่ผมมีโอกาสไปเดินดูชม เมื่อสัก 10 กว่าปีก่อนโน้น…ดูแล้วก็ติดใจมีโอกาสเมื่อไรจะเขียนเชิญชวนท่านผู้อ่านอยู่เสมอ

งานเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ในหลวงรัชกาลที่ 2 ณ อุทยาน ร.2 อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม นั่นแหละครับ

จัดโดย มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ที่สามารถสร้างความประทับใจอย่างใหญ่หลวงแก่ผู้ไปเที่ยวงาน จนกลายเป็นหนึ่งในงานที่คนไทยใจรักศิลปวัฒนธรรมทั้งหลายรอคอยในแต่ละปี

ยิ่งใหญ่ที่สุดและถือเป็น “สัญลักษณ์” ของงานนี้ก็คือการแสดงโขน ณ เวทีกลางแจ้งให้คนดูได้ดูกันแบบสดๆร้อนๆ ในท่ามกลางดอกไม้ใบหญ้าและสายลมเย็นที่โชยมาเป็นระยะตลอดเวลาการแสดง

จำลองบรรยากาศโขนกลางแปลงที่แสดงกันเป็นประจำยุคต้นรัตนโกสินทร์มาให้คนดูยุคนี้ได้มีโอกาสซึมซับวัฒนธรรมไทยขนานแท้ของเราอย่างใกล้ชิดว่าอย่างนั้นเถิด

สำหรับปีนี้โขนเฉลิมพระเกียรติในหลวงรัชกาลที่ 2 จะมาในเรื่อง “รามเกียรติ์” ตอน “หุงนํ้าทิพย์” โดยศิลปินชั้นนำจากกรมศิลปากรเช่นเคย

นอกจากโขนแล้วทั่วบริเวณอุทยาน ร.2 จะมีการสาธิตและนิทรรศการที่แฟนๆเฝ้ารอคอยเช่นกัน โดยเฉพาะการสาธิตอาหารและขนมจากราชสกุลในรัชกาลที่ 2 อาทิ ขนมจีบ ขนมปั้นสิบ นํ้าพริกเจ้าคุณพิศาล ขนม ข้าวตอกตั้ง ฯลฯ เป็นต้น

นอกจากสาธิตวิธีทำวิธีปรุงแล้ว ยังมีอาหารที่ปรุงแล้วเสร็จออกวางจำหน่ายให้ซื้อติดมือไปฝากญาติสนิทมิตรสหายที่บ้านได้อีกด้วย

มีรายงานว่า วิทยาลัยเทคนิคสมุทรสงคราม ก็จะมีการสาธิตและจำหน่ายผลิตภัณฑ์ขบเคี้ยวแสนอร่อยที่ขึ้นชื่อลือชา ได้แก่ กะหรี่ปั๊บ และเต้าส้อ ให้ผู้สนใจเรียนรู้วิธีผลิตอย่างไม่ปิดบังอำพราง และสามารถซื้อติดมือกลับบ้านได้เช่นกัน

สินค้าภูมิปัญญาไทยโบราณที่น่าสนใจมากอีกสินค้าหนึ่งก็คือ “ยาหอม” นั่นเอง เจ้าที่ไปออกร้านในงานนี้เสมอๆและปีนี้ก็ไปด้วย ได้แก่ ยาหอมภูลประสิทธิ์ เจ้าเก่า ที่มีการผลิตและจำหน่ายมากว่า 100 ปี สืบทอดการผลิตและจำหน่ายกันเรื่อยมาจนถึงรุ่นปัจจุบันเป็นรุ่นที่ 6 แล้ว

ถามว่าเหตุใดยาหอมภูลประสิทธิ์จึงไปออกร้านในงานนี้ด้วยเสมอๆ? คำตอบก็คือยาหอมเก่าแก่ยี่ห้อนี้เป็นของราชสกุล “ทินกร” ซึ่งเป็นแพทย์แผนไทยมาหลายชั่วคน

ต้นสายราชสกุลทินกรนั่นก็คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าทินกร ทรงเป็น พระราชโอรสองค์ที่ 35 และที่ 4 ใน พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย กับ เจ้าจอมมารดาศิลา (ราชนิกุลบางช้าง)

ด้วยเหตุนี้ในงานเฉลิมพระเกียรติในหลวงรัชกาลที่ 2 ยาหอมภูลประสิทธิ์จึงมาออกร้านด้วยเสมอๆ ท่านที่ไปเที่ยวงานสามารถจะซื้อผลิตภัณฑ์ติดมือกลับไปฝากปู่ย่าตายายหรือผู้เฒ่าผู้แก่ที่เป็นลมบ่อยๆ ได้เช่นกัน

ไม่เพียงแต่เรื่องอาหารและยารักษาโรคแผนโบราณเท่านั้น ในงานนี้ยังมีการสาธิตด้านประณีตศิลป์ เช่น ร้อยมาลัย เครื่องแขวน งานบายศรี การทำเบญจรงค์ ตลอดจนนิทรรศการหัวโขนและหุ่นกระบอก ฯลฯ ครบเครื่องเรื่องศิลปวัฒนธรรมไทย “ซอฟต์เพาเวอร์” แทบจะทุกหมวดหมู่เลยทีเดียว

ในช่วงโควิด-19 ระบาดทำให้ต้องงดการจัดงานไปอยู่ 1 ปี หรือ 2 ปี ถ้าจำไม่ผิด ต่อมาเมื่อสถานการณ์เริ่มดีขึ้นมาบ้างก็ยกงานมาจัดที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนครและที่โรงละครแห่งชาติข้างๆ สนามหลวง หลายๆ ท่านคงพอจำได้

สำหรับปีนี้ จะคืนสู่เหย้ากลับไปจัดที่ “อุทยาน ร.2” อำเภออัมพวาสมุทรสงครามตามเดิมแล้วนะครับ ในวันเสาร์-อาทิตย์ 25-26 กุมภาพันธ์ที่จะถึงนี้

ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราช ดำเนินเป็นการส่วนพระองค์ในวันเสาร์ที่ 25 กุมภาพันธ์ ขอเชิญพสกนิกรผู้เข้าชมงานทั้งหลายร่วมรับเสด็จพร้อมเพรียงกัน

อัมพวา…แค่นี้เองครับ อย่าลืมแวะไปดื่มด่ำรำลึกรากเหง้าของความเป็นไทยกันด้วยนะครับ.

“ซูม”