เขียนแสดงความยินดีกับศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดงแห่งปี 2563 รวม 6 ท่านไปเมื่อวันอาทิตย์ที่แล้ว พอวันอังคารหรือวันพุธถัดมาก็ได้รับจดหมายปรับทุกข์ผูกมิตรจากแฟนเพลงลูกทุ่ง 2-3 ฉบับ แสดงความข้องใจมาว่า เหตุไฉน “ศิลปินลูกทุ่ง” จึงไม่ได้รับการยกย่องให้เป็นศิลปินแห่งชาติบ้างเลย ในช่วงหลังๆ นี้

มีอยู่รายหนึ่งระบุว่า ศิลปินลูกทุ่งโดน “เว้นวรรค” มาแล้วถึง 6 ปี ทั้งๆ ที่มีผลงานมากมาย เป็นที่ยอมรับของคนไทยทั้งประเทศ และอายุอานามของศิลปินก็สูงกว่าเข้าเกณฑ์ 70-80 ปี เป็นแถวๆ แถมจำนวนก็มากกว่าด้วยกับตกสำรวจไปหมด

“จึงเป็นที่สังเกตว่า คณะกรรมการเอาอะไรมาเป็นเกณฑ์กติกา หรือว่าเลือกปฏิบัติ? หรือละเว้นการปฏิบัติ? จึงอยากให้กระทรวงวัฒนธรรมเปิดเผยชื่อคณะกรรมการคัดเลือกมาให้ประชาชนทราบ หรือออกมาชี้แจงข้อข้องใจให้ด้วย”

“ถ้าศิลปินแห่งชาติเชิดชูแต่งตั้งแล้วมอบโล่เกียรติยศก็แล้วไป ประชาชนคงไม่เข้าไปยุ่ง แต่นี่ศิลปินแห่งชาติได้เงินเดือน เดือนละ 25,000 บาท ซึ่งเป็นเงินภาษีของประชาชน ประชาชนจึงขอมีส่วนรับรู้ด้วย”

“ทุกวันนี้มีศิลปินลูกทุ่งที่ยังไม่ได้เป็นศิลปินแห่งชาติที่อายุเลย 80 ปีแล้ว มีผลงานเพลงเกิน 500 เพลง ได้แก่ 1. วงจันทร์ ไพโรจน์ 2. สมศรี ม่วงศรเขียว ส่วนผู้ที่อายุเลย 70 ใกล้ 80 ปีแล้ว ได้แก่ 1. สุรินทร์ ภาคศิริ 2. รุ่งเพชร แหลมสิงห์ 3.จิตรกร บัวเนียม 4. วิภารัตน์ เปรื่องสุวรรณ 5. เรียม ดาราน้อย 6. อังคนางค์ คุณไชย และ ฯลฯ”

ในช่วงท้ายเจ้าของจดหมายที่ใช้นามแฝงว่า “คนรักลูกทุ่ง” เล่าให้ฟังด้วยว่า…คุณซูม ทราบหรือเปล่า แฟนเพลงลูกทุ่งปีนี้เหลืออดเหลือทน ได้แสดงออกทางสื่อออนไลน์ ตั้งข้อสังเกตในเชิงลบอย่างมากแก่กระทรวงวัฒนธรรม

หัวหน้าทีมซอกแซกขอขอบคุณเจ้าของจดหมายทั้ง 3 ฉบับไว้ ณ ที่นี้ ในยุคที่การเขียน จดหมายกลายเป็นเรื่องล้าหลังอย่างทุกวันนี้… อุตส่าห์ได้รับจดหมายตั้ง 3 ฉบับเนี่ย ต้องถือว่าน่าภูมิใจอย่างยิ่งเลยครับ

คอลัมน์นี้เป็นคอลัมน์แห่งความสุข ไม่ว่าจะเป็นความสุขในเรื่องกินเรื่องเที่ยว เรื่องดูหนัง ดูละคร หรือการฟังเพลงต่างๆ ทั้งลูกทุ่ง ลูกกรุง ไทยสากล ไปจนถึงสากลระดับโลก รวมทั้งเพลงคลาสสิกต่างๆ ก็เคยเขียนมาแล้ว

ไม่มีความประสงค์ที่จะสร้างความขัดแย้งใดๆ ทั้งสิ้น เพราะทุกวันนี้ประเทศไทยของเรามีเรื่องขัดแย้งสารพัดสารพันมากเกินไปแล้วด้วยซ้ำ

แต่เมื่อมีเสียงร้องทุกข์มาเช่นนี้ก็ขอทำหน้าที่เป็นสื่อกลางฝากไปถึง กระทรวงวัฒนธรรม ซึ่งรับหน้าที่หลักในการคัดเลือกศิลปินแห่งชาติได้โปรดรับไว้พิจารณาด้วยก็แล้วกัน

ไม่ต้องตอบไม่ต้องชี้แจงมาที่คอลัมน์นี้ก็ได้ครับ ขอแค่รับไว้พิจารณาให้รอบคอบครบถ้วนสำหรับปีต่อๆ ไปด้วยจะขอบคุณยิ่ง

ในจำนวนรายชื่อศิลปินลูกทุ่งที่มีคุณสมบัติ สมควรได้รับการยกย่องให้เป็นศิลปินแห่งชาติ ที่ท่านผู้อ่านรายนี้ส่งมานั้น หัวหน้าทีมซอกแซกเห็นด้วยทุกคน

โดยเฉพาะหมายเลข 1 คุณ วงจันทร์ ไพโรจน์ ที่บอกว่าอายุเกิน 80 ปีแล้วนั้นต้องบอกว่าเห็นด้วยที่สุด

ยังนึกว่าท่านได้รับการยกย่องไปแล้วด้วยซ้ำ เพราะทราบข่าวว่ามีผู้เสนอชื่อท่านมาหลายปี โดยเฉพาะ สถาบันราชภัฏ หลายแห่งมากกว่า 1 แห่งแน่ๆ ที่เคยออกข่าวว่าจะเสนอชื่อท่านในปีก่อนๆ

ในฐานะที่ท่านเป็นผู้ร้องเพลง “แม่พิมพ์ของชาติ” เพลงสะท้อนชีวิตคุณครูในป่าดงดอย และชนบทไทยที่ซาบซึ้งกินใจอย่างยิ่ง

เป็นเรื่องราวของคุณครูผู้เสียสละและอุทิศตนให้แก่การพัฒนาการศึกษาของประชาชนชาวไทยที่อยู่ในท้องถิ่นกันดาร ซึ่งเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริงเมื่อ 40-50 ปีที่แล้ว

ถือเป็นเพลงที่ยกย่องเชิดชูคุณครูที่มีส่วนอย่างยิ่งที่ทำให้คนไทยผู้ด้อยโอกาสต่างๆ สามารถอ่านออกเขียนได้ และมีส่วนในการช่วยพัฒนาประเทศไทยของเราจนเจริญรุ่งเรืองดังที่ปรากฏอยู่ในทุกวันนี้

ไม่ใช่เพลงนี้เพลงเดียวเท่านั้น แท้ที่จริงแล้ว วงจันทร์ ไพโรจน์ ยังร้องเพลงที่คนไทยรู้จักอย่างดียิ่งอีกหลายเพลง อย่างเช่น เพลง “ช่างร้ายเหลือ” ที่โด่งดังไปทั่วประเทศเมื่อปี 2500

หัวหน้าทีมซอกแซกเป็นเด็กต่างจังหวัดช่วงนั้นยังร้องเพลงนี้ได้อย่างขึ้นใจ

อีกเพลงที่ยังจำติดสมองมาถึงวันนี้ ก็คือ เพลง “มารหัวใจ” ที่เริ่มท่อนแรกว่า “สิ่งเดียว ที่ปรารถนาคือรักของข้ารักยิ่งสิ่งใด…กลับมีมารผลาญหัวใจ เอารักข้าไปช้ำใจสุดทน”… ประมาณ พ.ศ.2500 เช่นกัน ถือได้ว่า คุณป้าวงจันทร์ท่านร้องเป็นคนแรก และต่อมามีผู้นำมาร้องใหม่อีกหลายท่าน รวมถึง สวลี ผกาพันธุ์ และ อรวี สัจจานนท์ เป็นต้น

ยุคหลังๆ ก็มีเพลง “สาวสะอื้น” “อุทยานดอกไม้” (บรรยายชื่อดอกไม้ถึง 49 ชนิด) “กุหลาบ เวียงพิงค์” และ ฯลฯ ฯลฯ ฯลฯ มีสถิติว่า คุณป้าวงจันทร์อัดแผ่นเสียงไว้ถึง 1,117 เพลง (โอ้โฮ)

ป้า วงจันทร์ ไพโรจน์ เกิดเมื่อ 18 กรกฎาคม พ.ศ.2478 จึงมีอายุ 85 ปี เกือบ 9 เดือนแล้ว ณ วันนี้

กราบเรียนแล้วว่า คอลัมน์นี้เป็นคอลัมน์ของคนอารมณ์ดี ไม่คิดเป็นศัตรูกับใคร แถมยินดีเป็นมิตรกับชนทุกชั้น (แฮ่ม! สำนวนประกาศหามิตรในนิตยสารต่างๆ เมื่อ 60 ปีก่อน) จึงยืนยันอีกครั้งว่ามิได้วิพากษ์วิจารณ์คณะกรรมการคัดเลือกศิลปินแห่งชาติแต่อย่างใดทั้งสิ้น

เพียงแค่เห็นด้วยกับความเห็นของแฟนลูกทุ่งทั้ง 3 ฉบับ ว่ายังมีศิลปินลูกทุ่งตกค้างอยู่เป็นอันมาก กรุณาสลับคิวมาพิจารณาให้ท่านผู้อาวุโสของวงการลูกทุ่งบ้างจะขอบคุณยิ่ง

โดยเฉพาะปีหน้าหัวหน้าทีมขออนุญาตฝากพิจารณาคุณป้า วงจันทร์ ไพโรจน์ เป็นกรณีพิเศษนะครับ…จริงๆ แล้วจะบอกว่าท่านเป็นนักร้องลูกทุ่งแท้ๆ ก็เห็นจะไม่ใช่เสียทีเดียว

น่าจะเป็น “ลูกกรุง” ในช่วงเริ่มต้นเพราะเพลง “ช่างร้ายเหลือ” ก็ดี “มารหัวใจ” ก็ดี เป็นเพลงในท่วงทำนองลูกกรุงโดยตรง…ต่อมาหลังๆ จึงไปทาง “ลูกทุ่ง” มีเพลงเกี่ยวกับภาคเหนือและชนบทต่างๆหลายๆเพลงดังกล่าว

แต่ไม่ว่าจะเป็นลูกกรุงหรือลูกทุ่ง หัวหน้าทีมซอกแซกเป็นคนหนึ่งที่เห็นว่าควรถึงคิวคุณป้าวงจันทร์ ไพโรจน์แล้วละครับ ท่านคณะกรรมการที่เคารพ.

“ซูม”