ต้อนรับ “ศิลปินแห่งชาติ” จาก “ครูปิ๊บ” ถึง “แม่เม้า”

สัปดาห์นี้ทีมงานซอกแซกขอแสดงความยินดีและปรบมือต้อนรับ “ศิลปินแห่งชาติ” ประจำปี 2563 ทั้ง 12 ท่าน ตามรายนามที่ท่านรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม อิทธิพล คุณปลื้ม แถลงไว้เมื่อวันอังคาร (23 กุมภาพันธ์) ที่ผ่านมา

แต่เนื่องจากคอลัมน์นี้เน้นหนักไปในด้านบันเทิงย้อนยุค ชอบเพลงย้อนยุคเป็นชีวิตจิตใจ และได้เขียนถึงอย่างสม่ำเสมอเมื่อมีจังหวะและโอกาสก็จะขอเอ่ยถึงเฉพาะ สาขาศิลปะการแสดง เท่านั้น คงไม่ว่ากันนะครับ

ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดงปี 2563 มีทั้งสิ้น 6 ท่าน ได้แก่ 1.ครู ประทีป สุขโสภา (เพลงพื้นบ้าน) 2.อาจารย์ ปรเมษฐ์ บุณยะชัย (นาฏศิลป์-โขน) 3.ครู ปิ๊บ คงลายทอง (ดนตรีไทย) 4.แม่เม้า สุดา ชื่นบาน (นักร้อง) 5.ป้ารุ่ง รุ่งฤดี เพ็งเจริญ หรือ รุ่งฤดี แพ่งผ่องใส (นักร้อง) และ 6.อาจารย์ ปง อัศวินิกุล (ผู้กำกับระบบเสียงและบันทึกภาพยนตร์)

ในการประกาศอย่างเป็นทางการนั้น ท่านรัฐมนตรีท่านใช้คำนำหน้านามว่า “นาย” บ้าง “นาง” บ้าง…แต่เพื่อให้ดูเป็นกันเองสำหรับการอ่านตามสไตล์ของคอลัมน์นี้ ก็ขอเปลี่ยนเสียใหม่เป็นครูบ้าง อาจารย์บ้าง หรือไม่ก็ยกย่องเป็น “แม่” กับเป็น “ป้า” ไปเสียเลย สำหรับนักร้องสุภาพสตรีที่แฟนเพลงรุ่นเก่ารู้จักอย่างดียิ่งทั้ง 2 ท่าน

ส่วนใหญ่แล้วหัวหน้าทีมเคยได้ยินชื่อและได้มีโอกาสฟัง-ดู-พบ-เห็น-สัมผัส ฯลฯ ผลงานของทุกท่านมานานมาก ขอแสดงความยินดีและชื่นชมอย่างจริงใจไว้ ณ ที่นี้

โดยเฉพาะอาจารย์ ปรเมษฐ์ บุณยะชัย นายโรงใหญ่ของโขนพระราชทาน หรือโขนศิลปาชีพ ในสมเด็จพระพันปีหลวงฯ นั้น ทีมงานซอกแซกเป็น FC ตัวยงของท่าน ติดตามดูโขนทุกตอน ทุกภาค ที่ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย พร้อมทั้งเขียนแนะนำให้ท่านผู้อ่านตามไปดูทุกตอนทุกภาคผ่านคอลัมน์นี้โดยไม่มีเว้นเลย เมื่อได้ยินว่าท่านได้รับการยกย่องในปีนี้ด้วยจึงรู้สึกยินดีเป็นที่สุด

อีกท่านหนึ่ง หัวหน้าทีมได้ยินชื่อมานานมาก ดูภาพยนตร์ไทย 35 ม.ม. ยุคก่อนที่มีการอัดเสียงหรือบันทึกเสียงลงในฟิล์ม (มิใช่การพากย์สดๆ โดยนักพากย์) จะเห็นชื่ออาจารย์ ปง อัศวินิกุล ปรากฏอยู่ในช่วงประกาศรายชื่อผู้กำกับดาราและผู้เกี่ยวข้องก่อนหนังจบอยู่เสมอว่าท่านเป็นผู้บันทึกเสียงหรือกำกับเสียง จนชื่อของท่านติดตรึงอยู่ในสมองมาจนถึงเดี๋ยวนี้

ส่วน ครู ประทีป สุขโสภา ที่วงเล็บไว้ว่าเพลงพื้นบ้านนั้น หัวหน้าทีมก็ได้ยินชื่อเสียงท่านมานานในฐานะผู้ขับร้อง ผู้แต่งเพลงพื้นบ้าน เช่น เพลงแหล่ เพลงขอทาน การขับเสภา โดยร้องไปขยับกรับไปจนโด่งดังที่สุโขทัยบ้านเกิดและทั่วประเทศ ถึงขั้นมาออกทีวีหลายครั้งหลายหนและที่หัวหน้าทีมเรียกท่านว่าครูก็เพราะท่านรับราชการเป็นครูสอนหนังสืออยู่ที่จังหวัดสุโขทัยจนเกษียณอายุนั่นเอง

สำหรับท่านต่อไป ครู ปิ๊บ คงลายทอง จะถือว่าเป็น “พระอภัยมณี” ของกรมศิลปากรก็ว่าได้ เพราะถนัดในการเป่าปี่ และขึ้นชื่อลือชาในการใช้เสียงปี่สะกดอารมณ์แฟนเพลงไทยมานานมาก…สมกับเป็นทายาทของครู เทียบ คงลายทอง อดีตราชาเพลงปี่ในยุคสมัยรัชกาลที่ 7 ว่าอย่างนั้นเถอะ

ที่สำคัญแฟนๆ ยุคเก่าคงจะเคยได้ยินเสียงปี่ของท่านมาบ้างไม่มากก็น้อย จากรายการโทรทัศน์สั้นๆ แต่ฮิตมากของช่อง 7 สียุคโน้น “จดหมาย เหตุกรุงศรี” ที่กล่าวกันว่า เสียงปี่ตอนเริ่มต้นรายการนั้นเป็นฝีปากจากลมเป่าของครูปิ๊บนี่เอง

ก็มาถึงนักร้องกันบ้าง…เริ่มที่ “แม่เม้า” สุดา ชื่นบาน ซึ่งโด่งดังตั้งแต่ 2500 ต้นๆ จากการร้องเพลงสากลจนเป็นที่รู้จักอย่างดีของแฟนเพลง ก่อนที่ ครู สง่า อารัมภีร และพี่ อาจินต์ ปัญจพรรค์ จะชวนมาร้องเพลงไทยแก้กับ “อาหม่อม” ม.ร.ว.ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ ในชุด “ขุ่นลำโขง” ที่คอลัมน์ซอกแซกเคยเขียนไว้แล้ว

แต่เพลงที่ดังและคุ้นหูคนไทยมากที่สุดต้องยกให้เพลงไตเติลภาพยนตร์ชุด “หุ่นไล่กา” ที่แม่เม้าเป็นผู้ร้องไว้ และเด็กๆ ใน พ.ศ.โน้นสามารถร้องตามได้เกือบทั่วประเทศจากแรงฮิตของภาพยนตร์ชุดนี้

รวมทั้ง “เพลงสุดท้าย” ซึ่งเป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ชื่อเดียวกันนี้ก็ฮิตมากเมื่อ พ.ศ.2526 และเมื่อปีเศษๆ ที่ผ่านมา แม่เม้าซึ่งเป็น 1 ในกรรมการตัดสินการประกวดเพลงของรายการ “The Golden Song เวทีเพลงเพราะ” ช่อง 31 ออกมาโชว์เพลงนี้อีกครั้งด้วยวัย 75 ปี และร้องได้ไพเราะอย่างเหลือเชื่อ

มาถึงวันนี้ “แม่เม้า” อายุครบ 76 ปีไปเรียบร้อยแล้วครับ!

สุดท้ายที่ “ป้ารุ่ง” รุ่งฤดี เพ็งเจริญ หรือ “รุ่งฤดี แพ่งผ่องใส” อายุจะครบ 75 ปี อีกไม่กี่วันข้างหน้า เจ้าของเพลงฮิตมากในอดีต อาทิ “เอาความขมขื่นไปทิ้งแม่โขง”, “หลานย่าโม”, “คนหน้าเดิม”, “แม่สอดสะอื้น” ฯลฯ

ป้ารุ่งเริ่มร้องเพลงครั้งแรกกับวง สุนทราภรณ์ และดังเปรี้ยงจากเพลง “พัทยาลาก่อน” จากนั้นก็ออกมาเป็นนักร้องอิสระ มีเพลงฮิตมากอีกหลายๆ เพลงดังที่ยกตัวอย่างไว้

ชีวิตครอบครัวรุ่งฤดีสมรสกับ พลตำรวจเอกจรัส เพ็งเจริญ อดีตรองอธิบดีกรมตำรวจ จึงเปลี่ยนมาใช้นามสกุล “เพ็งเจริญ” และเมื่อมีการประกาศรายชื่อของศิลปินแห่งชาติรายนี้จึงสร้างความงุนงงให้แก่แฟนเพลงที่คุ้นเคยกับ “แพ่งผ่องใส” อยู่พอสมควร เพราะไม่เคยได้ยินชื่อนักร้องนามสกุลนี้มาก่อน แต่เมื่อทราบว่าเป็น รุ่งฤดี แพ่งผ่องใส ก็ถึงบางอ้อ และกล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่าเหมาะสมทุกประการ

ทีมงานซอกแซกสายบันเทิงเริงรมย์ โดยเฉพาะบันเทิงย้อนยุค และบันเทิงดึกดำบรรพ์ขอแสดงความยินดีส่งท้ายแก่ทุกท่านอีกครั้งหนึ่ง ทั้งยินดีและขอบคุณที่ทุกๆ ท่านได้นำความบันเทิง ความเริงรมย์และความสุขมามอบให้แก่คนไทยทั้งในอดีตและปัจจุบัน (อาจจะอีกหลายปีในอนาคตด้วย เพราะแม้จะ สว.แล้วแต่ก็ยังดูแข็งแรงทุกๆ ท่าน อยู่สร้างความบันเทิงเริงรมย์ตามที่ท่านถนัดให้แก่ประชาชนชาวไทยได้อีกหลายๆ ปีแน่นอนครับ)

“ซูม”

ข่าว, ศิลปินแห่งชาติ, กระทรวงวัฒนธรรม, สุดา ชื่นบาน, รุ่งฤดี แพ่งผ่องใส, ซูมซอกแซก