ในช่วงเทศกาลส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ที่ผ่านมา นอกจากทีมงานซอกแซกจะเดิน สายไหว้พระและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ ตามประเพณีปฏิบัติแบบไทยๆ ของเราแล้วก็ยังถือโอกาสแวะเที่ยวชมพิพิธภัณฑ์ถึง 2 แห่งด้วยกัน
แห่งแรกก็คือ พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณ์ฯ ของกรมธนารักษ์ ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 15 ตุลาคมของปีที่แล้ว
สำหรับแห่งที่สอง ได้แก่ มิวเซียมสยาม พิพิธภัณฑ์ทันสมัยที่จะจัดแสดงเรื่องราวต่างๆ สลับกันไปอยู่เรื่อยๆ ณ อาคาร กระทรวงพาณิชย์ หลังเก่าที่บริเวณปากคลองตลาด ซึ่งกำลังจัดแสดงชุด “ถอดระหัสไทย” นำเสนอความเป็นมาเป็นไปของชนชาติไทยตั้งแต่ยุคก่อนเก่ามาจนถึงยุคกรุงรัตนโกสินทร์อยู่ในขณะนี้
สัปดาห์นี้ขอเขียนถึงแห่งแรกก่อนนะครับ สัปดาห์หน้าค่อยว่าถึงแห่งที่สองตามลำดับก่อนหลังของการไปเยือน
เรามาเริ่มกันที่ พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณ์ฯ ซึ่งตั้งอยู่ ณ ถนนจักรพงษ์ แขวงชนะสงคราม เขตพระนคร เลยหน้า วัดชนะสงครามฯ ไปเพียงไม่กี่ร้อยเมตร…ท่านที่ขับรถมาจากบางลำพู ขอให้มองด้านขวามือไว้ พอผ่านวัดชนะสงครามไปเล็กน้อยก็จะเห็นอาคารสีเหลืองอ่อนโดดเด่นเป็นสง่าตั้งอยู่ โดยมีลานจอดรถกว้างพอสมควรอยู่ด้านหน้า
นี่คือ พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณ์ฯ หรือที่ได้รับพระราชทานชื่อจากพระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัว รัชกาลปัจจุบันว่า “พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์” อันหมายถึงสถานที่สำหรับเก็บรวบรวมและแสดงสิ่งต่างๆ เกี่ยวกับเหรียญ รวมทั้ง เป็นที่สำหรับอนุรักษ์เหรียญกษาปณ์
ด้านบนของหลังคาอาคารนอกจากจะมีชื่อเป็นภาษาไทยแล้ว ยังมีภาษาอังกฤษเขียนกำกับไว้ด้วยว่า COIN MUSEUM, TREASURY DEPARTMENT, THAILAND อันหมายถึงว่า พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณ์แห่งนี้อยู่ในสังกัดของ กรมธนารักษ์ กระทรวงการคลัง นั่นเอง
เมื่อเดินผ่านประตูเข้าไปจะมีเจ้าหน้าที่คอยต้อนรับอำนวยความสะดวกให้ พร้อมกับจะนำเข้าชมพิพิธภัณฑ์ ซึ่งจะแบ่งเป็นรอบๆ (รอบละ 20 นาที) เพื่อไม่ให้เบียดเสียดกันจนเกินไป และเพื่อความสะดวกในการอธิบายของเจ้าหน้าที่
ห้องแรกที่ผู้เข้าชมทุกท่านจะต้องเข้าไปก่อนมีชื่อว่า ห้องปฐมบทแห่งเงินตรา ซึ่งจะมีการเล่าเรื่องการแลกเปลี่ยนสิ่งของ ตลอดจนการใช้สื่อกลางในการแลกเปลี่ยนที่เริ่มมาจากยุคโบราณกาลผ่านภาพยนตร์ 4 มิติ บนผนังถ้ำแบบ 360 องศา ของห้องนี้ บนที่นั่งแบบสบายๆ เหมือนอยู่ในถ้ำในยุคหิน แต่ติดแอร์เย็นฉ่ำ
จากนั้นผู้เข้าชมก็จะเคลื่อนไปสู่ห้องถัดไป ซึ่งมีอีกถึง 5 หรือ 6 ห้อง จัดแสดง เส้นทางและวิวัฒน์เงินตราในรูปแบบต่างๆ มาจนถึงยุคที่ใช้โลหะและสินแร่มีค่ามาเป็นสื่อกลางแลกเปลี่ยน เข้าใกล้เหรียญกษาปณ์มาทุกขณะ
เมื่อจบการชมในชั้น 1 แล้ว เจ้าหน้าที่ก็จะนำขึ้นสู่ชั้น 2 ซึ่งมีนิทรรศการถาวรอีกหลายต่อหลายเรื่อง เริ่มจากห้อง นานาอาณาจักรเหรียญ จัดแสดงเหรียญโบราณที่มีการใช้ในชุมชนแรกเริ่มที่ปรากฏในดินแดนสุวรรณภูมิ ตั้งแต่อาณาจักรฟูนัน ทวารวดี ลพบุรี และศรีวิชัย
พลาดไม่ได้สำหรับชั้น 2 คือห้องเริ่มต้น อาณาจักรไทย ซึ่งจะเสนอเรื่องราวการใช้เงินในสมัยสุโขทัย และอยุธยา โดยจะมีการจำลองบรรยากาศตลาดการค้าโบราณจัดแสดงเงินพดด้วง ไล่เรียงมาทุกยุคทุกสมัยจนถึงรัตนโกสินทร์ยุคต้น
ตามมาด้วย ห้องกษาปณ์รัตนโกสินทร์ เน้นการแสดงเงินตราที่ผลิตขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 เรื่อยมาจนถึงรัชกาลที่ 9 ที่นอกจากผู้เข้าชมจะได้รับความรู้ที่น่าสนใจแล้วยังจะได้ชมเหรียญกษาปณ์ของจริงอันทรงคุณค่าในยุคดังกล่าว ซึ่งหาดูชมค่อน ข้างยากในปัจจุบัน
ยังไม่หมดครับยังไม่หมดยังมีชั้น 3 ให้ดูอีกชั้น ซึ่งจะมีห้องสำคัญที่สุดเรียกว่า ห้องวัฒนากษาปณ์ไทย จัดแสดงเหรียญที่สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 9 ในวาระต่างๆ รวมทั้งเหรียญกษาปณ์หมุนเวียนด้วยครบทุกเหรียญ
มีตัวเลขมาฝากท่านผู้อ่านด้วยว่าในการแสดงเหรียญต่างๆ ของพิพิธภัณฑ์จะมีเงินตราโบราณ (แท้ๆ) มาแสดงถึง 705 ชิ้น เหรียญกษาปณ์ เหรียญที่ระลึกในรัชสมัยรัชกาลที่ 9 รวมทั้งสิ้น 1,298 ชิ้น และเหรียญกษาปณ์+เหรียญที่ระลึกนานาชาติ รวม 2,379 ชิ้น
สำหรับการออกแบบและความคิดสร้างสรรค์ตลอดจนการบริหารดูแลในชั้นต้นของพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ เป็นของบริษัท ไร้ท์แมน ที่ประสบความสำเร็จอย่างสูงยิ่ง จากการออกแบบพิพิธภัณฑ์มาแล้วหลายแห่ง อาทิ นิทรรศรัตนโกสินทร์, พิพิธบางลำพู, ไดโนซอร์แพลเน็ต ที่สุขุมวิท และล่าสุดก็คือธีมปาร์ก “ไตรภูมิมหัศจรรย์สามโลก” ที่เซ็นทรัลภูเก็ต ฟลอเรสต้า ในขณะนี้
จึงไม่แปลกที่ พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์ จะเต็มไปด้วยการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ตั้งแต่ห้องแรกจนถึงห้องสุดท้าย ทำให้พิพิธภัณฑ์ที่ควรจะเงียบเหงากลายเป็นพิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิตชีวา ดูแล้วไม่เบื่อหน่าย
นอกจากนี้ยังเป็นพิพิธภัณฑ์ที่ออกแบบโดยตระหนักถึงความสำคัญของผู้พิการ ผู้สูงอายุและเด็ก โดยมีเส้นทางสำหรับรถเข็น มีคำบรรยายอักษรเบรลล์ มีภาษาอังกฤษ และมีที่นั่งพักเป็นระยะๆ
พิพิธภัณฑ์เหรียญกษาปณานุรักษ์ เปิดให้บริการวันอังคาร-ศุกร์ เวลา 08.30-16.30 น. วันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ตั้งแต่เวลา 10.00-18.00 น. โดยจะหยุดให้บริการในวันจันทร์
มีข้อสงสัยประการใดถามก่อนที่หมายเลข 0-2282-0818 และ 0-2281-0352 นะครับ
ส่วนการเดินทางนั้น จะขับรถไปเองก็ได้ พอมีที่จอด แต่ถ้านั่งรถเมล์ไปจะสะดวกมาก มีถึง 9 สาย ที่ผ่านหรือเฉียดลงเดินได้ ได้แก่สาย 3, 6, 9, 15, 32, 33, 54, 64 และ 65
ที่สำคัญช่วงนี้ยัง “ฟรี” อยู่นะครับ ฟรีแบบเสมอภาคด้วยล่ะ คือทั้งผู้เข้าชมไทยและฝรั่ง ไม่ต้องเสียสตางค์เหมือนๆ กัน.
“ซูม”