วันนี้ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ถือเป็นวันพระใหญ่อีกวันหนึ่งเรียกอย่างเป็นทางการว่า “วันอาสาฬหบูชา” หรือการบูชาในเดือนแปดตามปฏิทินจันทรคติ
ถามว่าทำไมต้องมีการบูชาในวันนี้? คำตอบก็คือเพราะว่าวันนี้เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระพุทธศาสนาเป็นครั้งแรก
ทรงแสดงปฐมเทศนาโปรดพระปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี แคว้นมคธ 2 เดือนหลังจากตรัสรู้ และเมื่อแสดงจบแล้วพระอัญญาโกณฑัญญะสามารถบรรลุพระธรรมสูงสุด ขอบวชเป็นพระภิกษุรูปแรกของพระพุทธศาสนา
จึงเท่ากับว่าวันนี้เมื่อก่อนพุทธศักราช 45 ปี จึงมิใช่เป็นเพียงวันประกาศพระศาสนาขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเท่านั้น แต่ยังเป็นวันที่มี “พระรัตนตรัย” คือ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ เกิดขึ้นเป็นครั้งแรกของโลกด้วยเช่นกัน
กิจกรรมหลักที่พุทธศาสนิกชนยึดปฏิบัติในวันนี้ ได้แก่ การทำบุญตักบาตร การไปวัดรับศีลหรือรับฟังพระธรรมเทศนา และงดเว้นการทำบาปทั้งปวง รวมทั้งไปร่วมเวียนเทียนในวัดต่างๆ ที่จัดขึ้นทั่วประเทศ
การไม่ทำบาปสำคัญประการหนึ่งคือ การละเว้นการเล่นการพนัน อันได้แก่ การออกหวย หรือการออกสลากกินแบ่ง ซึ่งปกติรัฐบาลไทยจะออกทุกวันที่ 16 ของเดือนนั้น แต่บังเอิญว่า วันที่ 16 เดือนนี้ตรงกับวันอาสาฬหบูชา รัฐบาลจึงเลื่อนการทำบาปหรือการออกหวยไปเรียบร้อยแล้ว ตั้งแต่เมื่อวาน
สำหรับพุทธศาสนิกชนชาวไทยเรานั้น นอกจากวันนี้จะเป็นวันสำคัญอย่างยิ่งของพุทธศาสนาดังได้กล่าวไว้แล้ว…พรุ่งนี้ ซึ่งเป็นวันแรม 1 ค่ำ หรือ “วันเข้าพรรษา” ก็นับเป็นวันสำคัญที่สุดอีกวันหนึ่ง
ดังที่ทราบกันดีแล้วว่า “วันเข้าพรรษา” คือวันเริ่มต้นของการที่พระภิกษุสงฆ์จะอยู่จำพรรษา ณ วัดใดวันหนึ่งอย่างถาวรโดยไม่ไปพักค้างคืนในที่อื่นๆเป็นเวลา 3 เดือนเต็มๆ เพื่อศึกษาทำความเข้าใจในพระธรรมคำสั่งสอนและตั้งใจปฏิบัติกิจสงฆ์อันพึงปฏิบัติต่างๆ อย่างเคร่งครัด
บรรดาอุบาสก อุบาสิกา และญาติโยม จึงร่วมแรงร่วมใจกันถวายเทียนสำหรับใช้ในการจุดเพื่อให้มีแสงสว่างพอเพียงสำหรับการสวดมนต์ การร่ำเรียนพระธรรมจนครบ 3 เดือน กลายเป็นประเพณีถวายเทียนพรรษาและแห่เทียนพรรษาทั่วประเทศ
นอกจากนี้ คนไทยจำนวนไม่น้อยที่เห็นว่าเทศกาลเข้าพรรษาควรเป็นเทศกาลแห่งการทำความดีละเว้นความชั่ว จึงหันมาทำความดีต่างๆ ตามรอยปฏิบัติของพระสงฆ์มาแต่ยุคโบราณกาล
หนึ่งในความดีที่คนไทยยุคก่อนๆ ลงมือทำลงมือปฏิบัติอย่างพร้อมเพรียงในช่วง 3 เดือนนี้ก็คือการงดดื่มสุราและเครื่องดองของเมาโดยสิ้นเชิง จนเมื่อครบกำหนด 3 เดือนถึงวันออกพรรษาโน่นแล้ว จึงจะหันมาดื่มกันใหม่อีกครั้ง
ทำให้กระทรวงสาธารณสุขหันมารณรงค์เสริมในประเด็นนี้ โดยประกาศคำขวัญ “งดเหล้าเข้าพรรษา” เชิญชวนพี่น้องประชาชนให้งดดื่มสุราในช่วงเทศกาลบุญอย่างกว้างขวาง ตั้งแต่ 16 ปีที่แล้ว
ปรากฏผลสำเร็จอย่างงดงามดังผลการสำรวจ พบว่าตลอด 16 ปี ที่เริ่มรณรงค์มาได้ส่งผลไม่เพียงเฉพาะผู้คนดื่มสุราน้อยลงในช่วงเข้าพรรษาเท่านั้น ยังทำให้ดื่มน้อยลงในภาพรวมของประเทศอีกด้วย
เนื่องจากวันนี้เป็นวันพระใหญ่และพรุ่งนี้จะเป็นวันเข้าพรรษาของปี พ.ศ.2562 ดังได้กล่าวไว้แล้ว ผมจึงใคร่ขอร่วมรณรงค์สนับสนุนกระทรวงสาธารณสุขอีกแรงหนึ่ง ดังเช่นที่ปฏิบัติมาทุกปีโดยไม่ขาดหายตลอดช่วง 16 ปีเช่นกัน
ขอเชิญคอทองแดงทั้งหลายงดดื่มน้ำทองแดง อันได้แก่ เครื่องดื่มประเภทมีแอลกอฮอล์ทั้งหลายในช่วงเข้าพรรษาปีนี้ด้วยเถิด
งดร้อยเปอร์เซ็นต์ไม่ได้ ก็ขอให้ใช้วิธีลด คือลดการดื่มลงอย่างน้อยสักครึ่งหนึ่งหรือห้าสิบเปอร์เซ็นต์ก็แล้วกัน
เริ่มได้ตั้งแต่วันนี้เลยนะครับ งดหรือลดให้ได้ตลอด 3 เดือน และหลังจากนั้นหากสามารถงดต่อไปได้จนตลอดชีวิตก็จะเป็นผลบุญแก่ทั้งตัวท่านเอง แก่ญาติมิตรของท่านและแก่สังคม แก่ประเทศชาติอย่างหาที่สุดมิได้…ขออนุโมทนาสาธุล่วงหน้าด้วยนะครับ.
“ซูม”