ผมเป็นคนรักแม่น้ำลำคลอง เพราะเกิดและโตมากับแม่นํ้าปิง ตอนล่าง+เจ้าพระยาตอนบนที่จังหวัดนครสวรรค์ ดังที่ทราบกันดีอยู่แล้ว

ทำให้เกิดความรัก ความผูกพัน และชื่นชอบในแม่น้ำทุกๆ สาย ทั้งในประเทศไทยและประเทศต่างๆ ทั่วโลก

ไปประเทศใด เมืองใด ถ้ามีโอกาสจะต้องขอลงเรือล่องลำน้ำ และชื่นชมบรรยากาศ 2 ฝั่งน้ำอยู่เสมอ

ล่าสุด ที่ไปรัสเซียก็ฉวยจังหวะลงล่องเรือในแม่น้ำมอสโก ดังที่เขียนเล่าไปแล้วในคอลัมน์ซอกแซกเมื่อหลายเดือนก่อน

ดังนั้น เมื่อได้ฟังถ้อยแถลงจาก กรมควบคุมมลพิษ ว่าด้วยคุณภาพและสถานการณ์ของแม่น้ำและแหล่งน้ำต่างๆ ของประเทศไทยเรา เมื่อ 2 วันก่อน โดยท่านอธิบดีเอง ผมจึงอดมิได้ที่จะหยิบปากกาขึ้นมา จดบันทึกไว้ และนำมาเผยแพร่ต่อวันนี้ในทันที

ท่านอธิบดีกรมควบคุมมลพิษ ประลอง ดำรงค์ไทย กล่าวโดยสรุปว่าในปี 2561 ที่ผ่านมา คุณภาพน้ำของแม่น้ำสายหลัก 59 สาย และแหล่งน้ำทั้ง 6 แห่งของเรา อยู่ในเกณฑ์ “ดี” ถึงร้อยละ 45 ของแหล่งน้ำทั้งหมด อยู่ในเกณฑ์ “พอใช้” ร้อยละ 43 และอยู่ในเกณฑ์ “เสื่อมโทรม” เพียงร้อยละ 12 เท่านั้น

ที่สำคัญก็คือ ไม่มีคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำสายหลักใดๆ เลยที่อยู่ในขั้น “เสื่อมโทรมมาก” จนถึงขั้นเป็นอันตราย

สำหรับแม่นํ้าที่มีคุณภาพดีที่สุด ในปี 2561 เรียงตามลำดับ รวม 5 อันดับแรก ได้แก่ 1.แม่น้ำตาปีตอนบน 2.แม่น้ำอูน 3.แม่น้ำแควน้อย 4.แม่น้ำลำชี และ 5.แม่น้ำสงคราม

ขอแสดงความยินดีแก่พี่น้องชาวสุราษฎร์และนครศรีธรรมราชด้วยครับ ที่แม่น้ำของท่านได้ชื่อว่าคุณภาพดีที่สุด ซึ่งแปลว่าสะอาดที่สุด ระดับแชมป์ของประเทศไทยในปีที่ผ่านมา

จากกลุ่ม “แชมป์” เราไปดูกลุ่ม “ชํ้า” บ้างครับ หมายถึงแหล่งนํ้าที่มีคุณภาพเสื่อมโทรม ซึ่งมีอยู่ร้อยละ 12 ของแม่นํ้าในประเทศไทยดังที่ท่านอธิบดีแถลงไว้ในตอนต้น

ปรากฏว่า 5 อันดับแรกได้แก่ 1.แม่นํ้าเจ้าพระยา ตอนล่าง 2.ลำตะคอง ตอนล่าง 3.ท่าจีน ตอนล่าง 4.พังราด ตอนบน และ 5.ท่าจีน ตอนกลาง

คำว่า “เจ้าพระยาตอนล่าง” ก็คงจะหมายถึงช่วงตั้งแต่นนทบุรีลงมาถึงกรุงเทพมหานคร ไปจนถึงปากนํ้าหรือสมุทรปราการนั่นเอง

ผมไม่มีโอกาสเห็นแม่นํ้าสายอื่นๆ เพราะช่วงหลังๆ ไม่ค่อยได้ไปต่างจังหวัด แต่เจ้าพระยาตอนล่าง นี่เห็นบ่อยมาก เมื่อสัปดาห์ที่แล้วก็เพิ่งข้ามสะพานพุทธ และเมื่อเดือนที่แล้วก็เพิ่งไปนั่งเรือข้ามฟากจาก ท่าสาทร ไปสู่ ไอคอนสยาม มาหมาดๆ

เห็นด้วยทุกประการครับกับอันดับ “สุดชํ้า” หรือการเป็น “แชมป์” ในด้านเสื่อมโทรมของ แม่นํ้าเจ้าพระยา ตอนล่าง ดังที่แถลงไว้

ทั้งขยะทั้งผักตบชวาลอยฟ่องเต็มไปหมดว่างั้นเถอะ

ความจริงก็ไม่ใช่ปัญหาใหม่แต่ประการใด เท่าที่ผมจำได้ ก็เคยเขียนเตือนไว้มาหลายปีแล้ว แต่จนแล้วจนรอดก็ยังเสื่อมโทรมเหมือนเดิม

ก็ขอฝากไว้ให้ช่วยกันดูแลด้วยนะครับ ผมไม่ทราบว่าหน้าที่หลักควรจะเป็นของใคร เพราะยาวมาตลอดตั้งแต่เมืองนนท์ จนถึงปากน้ำ

จะ “บูรณาการ” แก้ปัญหาอย่างไรก็เชิญเถอะครับ เพราะนอกจากแม่นํ้าเจ้าพระยาจะเป็นสายเลือดหล่อเลี้ยงคนไทยทั้งในด้านดื่มกินและการเกษตรแล้ว ยังมีส่วนสำคัญในการท่องเที่ยวอีกด้วย

มีศูนย์การค้าสวยๆ อย่างไอคอนสยาม มีโรงแรมเก๋ๆ หรูๆ อีกนับ 10 แห่ง และมีเรือท่องเที่ยวล่องเจ้าพระยาคืนละหลายๆ สิบลำ…ถ้าแม่นํ้าไม่สะอาดมีแต่ขยะลอยเป็นแพต่อให้วิวรอบๆ สวยแค่ไหนก็ไปไม่รอด

ฝากพรรคการเมืองที่กำลังหาเสียงไว้ด้วยนะครับ…2 ฝั่งเจ้าพระยามีประชากรเยอะ พรรคไหนทำให้แม่น้ำเจ้าพระยาสะอาดได้มีโอกาสโกยคะแนนกระตั๊กใหญ่เลยเชียวนา

“ซูม” หมายเหตุศิษย์เก่าวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร วปรอ.355 รุ่น ที่มีสมใจนึก เองตระกูล เป็นประธานตลอดกาล และ พล.อ.ชำนาญ พาสุนันท์ เป็นเลขาตลอดกาล จะนัดเลี้ยงปีใหม่ 2562 ในวันอังคารที่ 22 มกราคม (ก็วันนี้แหละ) เวลา 18.00 น. ที่ห้องอาหาร Dejavu ชั้น 2 โรงแรมพูลแมน คิง เพาเวอร์ ซอยรางนํ้า ขอเชิญสมาชิกที่ ยังเดินได้และไม่ติดเตียง ไปร่วมงานอย่างพร้อมเพรียงกันด้วยนะครับ.

“ซูม”